Zalecenia Żywieniowe

należy jeść 5 – 6 razy dziennie i pamiętać, aby były to małe porcje, każdy kęs należy dokładnie przeżuć
należy zmniejszyć ilość tłuszczu w diecie ‘ zamieniając mleko 3,2% na mleko 0,5% – 1,5%; tłusty ser twarogowy na chudy ser twarogowy, śmietanę 18% (do zupy) na jogurt naturalny; tłuste wędliny (karkówka, baleron, itp.) na wędliny z mniejszą zawartością tłuszczu (szynka, polędwica, itp.); podczas przygotowywania potraw odcinając widoczny tłuszcz z mięsa
należy unikać produktów, które mogą powodować wzdęcia i być ciężkostrawne, należą do nich: kapusta, cebula, por, czosnek, nasiona roślin strączkowych (fasola, groch, soja), gruszki, śliwki, czereśnie
należy ograniczyć spożycie produktów bogatych w błonnik, ponieważ zbyt duża jego ilość może działać podrażniająco; produkty zbożowe bogate w błonnik to takie, które są pełnoziarniste, razowe, z dodatkiem różnego rodzaju ziaren i pestek (np. chleb razowy z pestkami słonecznika, makaron razowy, ryż brązowy, grube kasze /gryczana, jęczmienna, pęczak/)
należy wybierać młode i świeże warzywa (marchew, dynia, pietruszka, ziemniaki, pomidory bez skórki, buraki, koper), a przed spożyciem ugotować lub upiec
należy wybierać dojrzałe, soczyste owoce, przed spożyciem obrać ze skórki (np.: banany, brzoskwinie, nektarynki, morele, jabłka, jagody)
jeżeli występuje nietolerancja mleka, należy wybierać różne produkty mleczne o mniejszej zawartości laktozy, czyli kefiry, jogurty i maślanki naturalne oraz chude sery twarogowe
w ciągu dnia należy wypijać co najmniej 8 szklanek płynu, najlepszym wyborem jest woda; należy wykluczyć mocne napary kawy i herbaty oraz alkohol (w tym piwo)
należy zrezygnować ze smażenia i zastąpić je pieczeniem w folii, w rękawie, gotowaniem, gotowaniem na parze, duszeniem bez wcześniejszego obsmażania, grillowaniem bez dodatku tłuszczu

Zalecenia żywieniowe w celiakii

4 – 5 posiłków w ciągu dnia, przerwy między posiłkami nie powinny być dłuższe niż 3,5 godziny
ostatni posiłek powinien być zjedzony najpóźniej dwie godziny przed pójściem spać
z diety wyeliminowane są produkty, które zawierają gluten lub mogą go zawierać
zboża naturalnie niezawierające glutenu: ryż biały i brązowy, kukurydza, gryka, proso, amarantus, quinoa, mąki i kasze ze zbóż naturalnie bezglutenowych (np. kasza jaglana z prosa, gryczana)
zboża naturalnie zawierające gluten: pszenica (i jej dawne odmiany, np. orkisz), pszenżyto, jęczmień, żyto, owies

Lista produktów dozwolonych:

produkty zbożowe: produkty z owsa – jeżeli jest 100% pewność, że nie jest zanieczyszczony innymi zbożami
produkty mleczne: mleko, jogurty, kefiry, maślanki naturalne, ser twarogowy, ser typu cottage cheese, sery żółte
mięso: świeże mięso, podroby, wędliny wysokogatunkowe UWAGA! Nawet wędliny wysokogatunkowe mogą mieć dodatek glutenu
ryby: świeże ryby
warzywa i owoce: wszystkie rodzaje
słodycze i przekąski: ciasta z mąk bezglutenowych, cukier , miód, galaretki, budynie i kisiele na bazie mąki ziemniaczanej, czekolada mleczna i gorzka (bez nadzienia), landrynki, lizaki, słodycze bez dodatku skrobi i słodu, słodycze bezglutenowe
napoje: herbata, herbatki ziołowe, kakao naturalne, woda mineralna
inne: orzechy, migdały, sezam, mak, drożdże, zioła i jednorodne przyprawy, siemię lniane

Lista produktów zabronionych:

produkty zbożowe: mąka pszenna, żytnia, jęczmienna, owsiana, pieczywo, makarony, kluski z tych mąk, otręby
produkty mleczne: mleka, kefiry, maślanki, jogurty owocowe, jeżeli zawierają skrobię pszenną lub nie ma informacji, jaki to jest typ skrobi
mięso: wędliny rozdrobnione (kiełbasy, parówki, kabanosy, mielonki), pasztety, większość konserw mięsnych
ryby: konserwy i sałatki rybne, półprodukty panierowane (np. gotowe paluszki rybne)
warzywa i owoce: należy zwrócić szczególną uwagę na owoce suszone, ponieważ mogą być obtaczane w mące
słodycze i przekąski: ciasta i wafle z mąk zawierających gluten, wszystkie wyroby z dodatkiem mąki, skrobi, słodu jęczmiennego, takie jak batony, czekolady, cukierki, nadziewane gumy do żucia, żelki, budynie, lody
napoje: kawa zbożowa, kakao rozpuszczalne, herbatki instant
inne: sosy i majonezy z dodatkiem mąki lub skrobi, kostki rosołowe, produkty typu instant, wszystkie produkty zawierające modyfikowaną skrobię nieznanego pochodzenia i syrop skrobiowy

Zalecenia żywieniowe w chorobach jamy ustnej i gardła

4 – 5 posiłków w ciągu dnia, przerwy między posiłkami nie powinny być dłuższe niż 3,5 godziny
posiłki powinny być podawane w odpowiedniej temperaturze – nie mogą być za gorące ani za zimne
należy ograniczyć produkty i pokarmy kwaśne, słone i pikantne – ostre przyprawy (pieprz, papryka chili, curry), soki z owoców cytrusowych (grejpfrutów, pomarańczy, cytryny), produkty konserwowe i kwaszone (ogórki, kapusta)
należy wybierać produkty rozdrobnione (w szczególności owoce i warzywa) – starte na tarce, pokrojone na małe kawałki, posiekane
należy pamiętać o odpowiedniej ilości (8 szklanek) płynów wypijanych w ciągu dnia , najlepszym wyborem jest woda niegazowana; mocna kawa, herbata, alkohol mogą podrażniać

Zalecenia żywieniowe w chorobie Leśniowskiego – Crohna

należy jeść 4 – 6 razy dziennie i pamiętać, aby były to małe porcje; odstępy między posiłkami nie powinny być dłuższe niż 3 godziny
posiłki należy spożywać w spokojnej atmosferze, bez pośpiechu, dokładnie przeżuwając każdy kęs pokarmu
żywienie w okresie remisji nie powinno odbiegać od diety zalecanej dla osób zdrowych, jednak pewne produkty mogą niekorzystnie wpływać na czynność jelita, należy je unikać bądź spożywać z dużą ostrożnością
produkty przeciwwskazane, szczególnie w okresie zaostrzenia: ciemne pieczywo, grube kasze (gryczana, jęczmienna, pęczak), otręby, musli; kapusty (biała, czerwona, kiszona, brukselka); kalafior, fasolka szparagowa, grzyby; warzywa cebulowe (por, cebula, czosnek);
suche nasiona roślin strączkowych (bób, soja, soczewica, fasola, groch); gruszki, śliwki, czereśnie, owoce suszone; orzechy, migdały, mak; sery pleśniowe, surowe mięsa i ryby
ZWRÓCENIE UWAGI NA PRODUKTY MLECZNE – jeżeli występuje nietolerancja mleka, należy wybierać różne produkty mleczne o mniejszej zawartości laktozy, czyli kefiry, jogurty i maślanki naturalne oraz chude sery twarogowe
należy stosować odpowiednie techniki kulinarne podczas przygotowywania potraw: gotowanie w wodzie lub na parze; przecieranie, miksowanie i rozdrabnianie; spulchnianie potraw, np. przez dodawanie ubitych białek jaj lub namoczonej bułki; pieczenie w folii aluminiowej lub pergaminie; dodawanie do potraw tłuszczu dopiero po ich przyrządzeniu
należy wypijać co najmniej 8 szklanek płynu, najlepszym wyborem jest woda
Uwaga! Należy unikać popijania w trakcie posiłku, powinno się zachowywać co najmniej godzinny odstęp między piciem a jedzeniem.

Zalecenia żywieniowe w chorobie nowotworowej

5 – 6 posiłków w ciągu dnia, przerwy między posiłkami nie powinny być dłuższe niż 3 godziny
w diecie powinny znaleźć się różne produkty z poszczególnych grup żywności, czyli produkty zbożowe (pieczywo, kasze, płatki), warzywa, owoce, produkty białkowe (mięso, ryby, jaja) oraz tłuszcze.
każdy organizm indywidualnie reaguje na poszczególne produkty i pokarmy, dlatego warto obserwować, czy nie powodują one żadnych dolegliwości, jeśli tak wyłączyć je na jakiś czas z diety
podczas posiłków (w szczególności obiadów) w pierwszej kolejności należy zjeść produkt zawierający białko (mięso, ryba, jajo)
przygotowywane potrawy powinny być łatwostrawne, smażenie należy zastąpić pieczeniem w folii, w rękawie, gotowaniem, gotowaniem na parze, duszeniem bez wcześniejszego obsmażania
zmiany w odczuwaniu smaku: dodawanie różnych przypraw (oregano, kminek, majeranek, tymianek, estragon, bazylia, słodka papryka, cynamon, kurkuma, koperek, pietruszka, sok z cytryny, itp.)
suchość w ustach: wypijanie napojów kwaśnych (np. z dodatkiem soku z cytryny); popijanie napojów w ciągu dnia małymi łykami; żucie gumy
biegunka: unikać kofeiny (kawa, mocna herbata), tłustych i smażonych potraw, surowych warzyw i owoców, intensywnych przypraw, gazowanych napojów oraz produktów mlecznych; wypijać odpowiednią ilość płynów; produkty działające zapierająco: rozgotowany ryż biały, gotowana marchew, dynia, gotowane, pieczone lub tarte jabłka, banany, napar z suszonych jagód, cynamon, imbir
nudności: należy często wypijać małe ilości chłodnych, klarownych płynów, w tym okresie zazwyczaj dobrze tolerowane są soki i musy jabłkowe; w ciągu dnia można pić napój imbirowy: woda, imbir, sok z cytryny, ponieważ imbir ma działanie zapobiegające wystąpieniu nudności
bolesność w jamie ustnej: spożywać potrawy przestudzone; unikać posiłków pikantnych, gorących, o szorstkiej, chropowatej strukturze; spożywanie rozdrobnionych posiłków przez słomkę

Zalecenia żywieniowe w chorobie wrzodowej

Bardzo ważne jest częste i regularne spożywanie posiłków w ciągu dnia (5 – 6 posiłków), należy pamiętać, aby były one małe objętościowo.
Należy pamiętać aby ostatni posiłek został zjedzony 2 – 3 h przed snem.
Ważna jest również temperatura spożywanych posiłków, nie powinny być one zbyt gorące lub zimne.
Należy jeść bez pośpiechu, w spokojnej atmosferze, dokładnie przeżuwać pokarm aby nie nasilać objawów choroby.
Należy unikać produktów pobudzających wydzielanie żołądkowe.
Produkty pobudzające wydzielanie żołądkowe:
- tłuste gatunki mięs i wędlin (wieprzowina, baranina, kaczka, gęś, pasztety, podroby, parówki, salceson, konserwy, kiełbasy)
- sery żółte, topione, pleśniowe, śmietana
- jajka smażone na tłuszczu
- smalec, słonina, boczek, margaryny twarde
- słodycze, ciasta, czekolada
- ostre i pikantne przyprawy
- warzywa konserwowe
- zupy na tłustych wywarach kostnych/mięsnych
- kawa, mocna herbata, napoje gazowane, alkohol
- potrawy smażone, pieczone z dodatkiem tłuszczu
Należy zrezygnować ze spożycia soli i słonych produktów/potraw.
Sól można zastąpić różnorodnymi ziołami i przyprawami (bazylia, natka pietruszki, czosnek, tymianek, oregano, imbir, zioła prowansalskie, cząber, kminek, majeranek itp.)Unikać gotowych mieszanek przyprawowych.
Do diety warto włączyć chude mleko i napoje mleczne (naturalny jogurt, kefir)a także niegazowane wody mineralne (w szczególności z dużą zawartością jonów wapnia), ponieważ pomagają one w neutralizowaniu kwaśnej treści żołądkowej.
Zalecane sposoby przygotowywania posiłków: gotowanie w wodzie lub na parze, duszenie bez obsmażania, pieczenie w folii lub pergaminie. Należy unikać smażenia oraz duszenia z wcześniejszym obsmażaniem.
W ciągu dnia należy pamiętać o wypijaniu odpowiedniej ilości płynu – co najmniej 8 szklanek, najlepszym wyborem jest woda niegazowana z zawartością jonów wapnia.
Należy pamiętać, że każdy organizm inaczej reaguje na określone produkty i pokarmy, dlatego powyższe produkty u jednych mogą powodować nasilenie objawów, a u innych nie.

Zalecenia żywieniowe w cukrzycy

4 – 5 posiłków w ciągu dnia, przerwy między posiłkami nie powinny być dłuższe niż 3,5 godziny
ostatni posiłek powinien być zjedzony najpóźniej dwie godziny przed pójściem spać
każdy posiłek powinien być pełnowartościowy, to znaczy, że powinien składać się węglowodanów (pieczywo, kasza, ziemniaki, warzywa), białka (mięso, wędlina, ser twarogowy, ryba) i tłuszczów (olej roślinny, margaryna)
należy zrezygnować ze słodyczy (czekolada, cukierki czekoladowe, batoniki, ciasteczka) i słodkich napojów (napoje typu Cola, wody smakowe, soki i napoje)
należy wybierać pieczywo pełnoziarniste (chleb graham, żytni razowy, mieszany, z ziarnami zbóż, orkiszowy), grube kasze (kasza gryczana, kasza jaglana, pęczak), makarony razowe;
kasze, makarony, ryż – nie rozgotowywać, a jedynie gotować na półtwardo (al dente)
warzywa są źródłem witamin, składników mineralnych i błonnika pokarmowego, dlatego powinny znaleźć się w każdym posiłku; w ciągu dnia należy zjeść co najmniej 400 g warzyw, taką ilość warzyw stanowi np.: jeden pomidor, jeden mały ogórek, 4 różyczki kalafiora i sześć łyżek surówki z czerwonej kapusty, marchewki i cebuli
owoce powinno się spożywać do godziny 15-16, aby organizm zdążył przetworzyć i wykorzystać cukier pochodzący z owoców, owoce powinny być spożywane w połączeniu z produktem białkowym (np. plasterkiem chudego sera twarogowego czy małą kromką chleba posmarowaną margaryną i plasterkiem wędliny)
należy pamiętać o wypijaniu co najmniej 1,5 litra płynów dziennie, najlepszym wyborem jest woda

Zalecenia żywieniowe w GERD (choroba refluksowa żołądkowo – przełykowa)

zaleca się spożywanie mniejszych objętościowo, ale częstych i regularnych posiłków (5-6 w ciągu dnia)
posiłki należy spożywać powoli, w spokoju
Produkty, które nasilają występowanie refluksu żołądkowo – przełykowego:
- pieczywo żytnie, razowe, pieczywo chrupkie; tłuste wędliny, konserwy, salcesony, kiełbasy, pasztety; sery żółte, sery topione; tłuste mięsa takie jak wieprzowina, baranina, gęś, kaczka, dziczyzna; czosnek, por, papryka ostra, wszelkie warzywa konserwowe, przetwory warzywne puszkowane; kawa, mocna herbata, czekolada, napoje gazowane, soki owocowe, wszelkie alkohole; czereśnie, gruszki, wiśnie, śliwki, owoce suszone, owoce kandyzowane i marynowane; torty, ciasta z kremami, desery z alkoholem, czekolada, batony, chałwa, ostre przyprawy
należy stosować odpowiednie techniki przygotowywania potraw – pieczenie w folii, w rękawie, gotowanie, gotowanie na parze, duszenie bez wcześniejszego obsmażania
ostatni posiłek należy zjeść nie później niż 3 godziny przed snem

Zalecenia żywieniowe w kamicy nerkowej – kamica cystynowa

4 – 5 posiłków w ciągu dnia, przerwy między posiłkami nie powinny być dłuższe niż 3,5 godziny
ostatni posiłek powinien być zjedzony najpóźniej dwie godziny przed pójściem spać
w diecie należy ograniczyć spożycie soli, można ją zastąpić różnego rodzaju ziołami (bazylia, oregano, tymianek, lubczyk, zioła prowansalskie, itp.)
należy ograniczyć spożycie mięsa i jego przetworów, ryb, jaj, pszenicy i soi
należy pamiętać o co najmniej dwóch szklankach mleka codziennie (1,5%), można je zastąpić jogurtem naturalnym, kefirem, maślanką, chudym serem twarogowym
należy pamiętać o wypijaniu co najmniej 1,5 litra płynów dziennie (należy rozłożyć tą ilość na cały dzień wypijając około 150 ml na godzinę – 3/4 szklanki), najlepszym wyborem jest woda

Zalecenia żywieniowe w kamicy nerkowej – kamica moczanowa

4 – 5 posiłków w ciągu dnia, przerwy między posiłkami nie powinny być dłuższe niż 3,5 godziny
ostatni posiłek powinien być zjedzony najpóźniej dwie godziny przed pójściem spać
należy ograniczyć spożycie wywarów i sosów mięsnych, galaret mięsnych, podrobów, sardynek, śledzi, szprotów, orzechów, roślin strączkowych, grzybów
należy pamiętać o co najmniej dwóch szklankach mleka codziennie (1,5%), można je zastąpić jogurtem naturalnym, kefirem, maślanką, chudym serem twarogowym
dieta powinna być bogata w warzywa, można je podawać pod różną postacią: surowe, gotowane, surówki, sałatki, dodatek do kanapek
jeżeli występuje nadwaga lub otyłość, należy zredukować masę ciała – zalecany spadek masy ciała to 0,5 – 1 kg na tydzień
należy pamiętać o wypijaniu co najmniej 1,5 litra płynów dziennie, najlepszym wyborem jest woda

Zalecenia żywieniowe w kamicy nerkowej – kamica szczawianowa

4 – 5 posiłków w ciągu dnia, przerwy między posiłkami nie powinny być dłuższe niż 3,5 godziny
ostatni posiłek powinien być zjedzony najpóźniej dwie godziny przed pójściem spać
należy ograniczyć spożycie produktów będących źródłem szczawianów, czyli: szczawiu, szpinaku, botwiny, buraków, rabarbaru, borówek, winogron, agrestu, śliwek, rodzynek, kakao, czekolady, kawy i herbaty
należy zwiększyć spożycie produktów bogatoresztkowych, czyli warzyw i produktów zbożowych bogatych w błonnik, czyli pełnoziarnistych, razowych, z dodatkiem różnego rodzaju ziaren i pestek (np. chleb razowy z pestkami słonecznika, makaron razowy, ryż brązowy, grube kasze /gryczana, jęczmienna, pęczak/)
w diecie powinno znaleźć się chude mleko (do 1,5%) i naturalne produkty mleczne (jogurty, kefiry, maślanki)
należy pamiętać o wypijaniu co najmniej 1,5 litra płynów dziennie, najlepszym wyborem jest woda

Zalecenia żywieniowe w kamicy żółciowej

4 – 5 posiłków w ciągu dnia, przerwy między posiłkami nie powinny być dłuższe niż 3,5 godziny
ostatni posiłek powinien być zjedzony najpóźniej dwie godziny przed pójściem spać
przeciwwskazane są produkty bogate w cholesterol: żółtka jaj, podroby, sery żółte, śmietana, tłuste mleko, tłuste jogurty, tłuste sery twarogowe, tłuste mięso, skóra z drobiu
należy ograniczyć spożycie produktów i potraw: ciężkostrawnych (smażone, pieczone, tłuste); długo zalegających w żołądku (np. pierogi, kluski); wzdymających (por, cebula, czosnek, bób, soja, soczewica, fasola, groch, kapusta, gruszki, czereśnie, pieczywo żytnie, potrawy ostro przyprawione)
należy wybierać młode i świeże warzywa (marchew, dynia, pietruszka, ziemniaki, pomidory bez skórki, buraki, koper, itp.)
należy wybierać dojrzałe, soczyste owoce, przed spożyciem obrać ze skórki (np.: banany, brzoskwinie, nektarynki, morele, jabłka, jagody, itp.)
należy stosować odpowiednie techniki kulinarne podczas przygotowywania potraw: gotowanie w wodzie lub na parze; przecieranie, miksowanie i rozdrabnianie; spulchnianie potraw, np. przez dodawanie ubitych białek jaj lub namoczonej bułki; pieczenie w folii aluminiowej lub pergaminie; dodawanie do potraw tłuszczu dopiero po ich przyrządzeniu
jeżeli występuje nadwaga lub otyłość należy unikać gwałtownego odchudzania się, zalecany spadek masy ciała to 0,5 kg na tydzień

Zalecenia żywieniowe w nadciśnieniu tętniczym

4 – 5 posiłków w ciągu dnia, przerwy między posiłkami nie powinny być dłuższe niż 3,5 godziny
ostatni posiłek powinien być zjedzony najpóźniej dwie godziny przed pójściem spać
należy ograniczyć spożycie soli i produktów w nią bogatych (żółte sery, wędliny, ryby w puszkach, zupki w proszku, gotowe dania “słoikowe”), zrezygnować z gotowych mieszanek przypraw (Kucharek, Vegeta, przyprawa do kurczaka, przyprawa do ryb, itd., Maggi, Delikat, kostki rosołowe), można je zastąpić różnorodnymi przyprawami (bazylia, oregano, tymianek, imbir, zioła prowansalskie)
należy pamiętać o co najmniej dwóch szklankach chudego mleka (do 1,5%) codziennie, można je zastąpić jogurtem naturalnym, kefirem, maślanką, chudym serem twarogowym
każdego dnia należy spożywać warzywa (papryka, pomidor, marchew, dynia, cukinia, różne sałaty, brokuły, szpinak, kalafior, rzodkiewka, natka pietruszki, szczypiorek, kapusta biała i czerwona, itp.) pod różną postacią: w formie surowej, surówek, sałatek, jako dodatek do kanapek, gotowanej
do diety należy włączyć orzechy (niesolone), migdały, nasiona dyni, słonecznika – w formie przekąski lub jako dodatek do potrawy

Zalecenia żywieniowe w ostrym zapaleniu trzustki

należy spożywać dziennie 5-6 posiłków o małej objętości, przerwy między posiłkami nie powinny być dłuższe niż 3 godziny
ostatni posiłek powinien być zjedzony najpóźniej dwie godziny przed pójściem spać
należy wyeliminować spożycie tłuszczów zwierzęcych (masło, smalec, słonina, tłuste mięso, tłuste wędliny), można je zastąpić w diecie tłuszczami roślinnymi – nie więcej niż 25 g (2 łyżeczki margaryny, 1 łyżka oleju roślinnego), (pozostały tłuszcz powinien pochodzić z chudych mięs, przetworów mlecznych)
posiłki powinny być łatwostrawne, nie obciążające przewodu pokarmowego, zaleca się gotowanie w wodzie i na parze, przecieranie lub rozdrabnianie ugotowanych warzyw i owoców, pieczenie w folii aluminiowej bez dodatku tłuszczu
tłuszcz powinien być dodawany do potrawa po ugotowaniu lub pod koniec gotowania.
podczas przygotowywania sosów i zup należy unikać zasmażek i mocnych wywarów mięsnych.
należy wybierać młode warzywa, usuwać pestki, obierać warzywa i owoce; grube kasze i makarony trzeba zastąpić drobną kaszą manną, kukurydzianą, krakowską i drobnymi makaronami
należy unikać produktów wzdymających takich jak: groch, fasola, kapusta, cebula, brokuły, czereśnie, śliwki, gruszki
należy zrezygnować ze wszystkich gatunków alkoholu (to znaczy: wódki, nalewki, likiery, wina, piwa)
po okresie rekonwalescencji (około 3 – 4 miesiące) można wprowadzać do diety pokarmy, które były spożywane przed chorobą (jeżeli odpowiadają zasadom zdrowego odżywiania), jedna wprowadzając do diety warto robić to pojedynczo, obserwując, jak reaguje nasz organizm na poszczególne produkty
w ciągu dnia należy wypijać co najmniej 8 szklanek płynu; najlepszym wyborem jest woda

Zalecenia żywieniowe w POCs

jeżeli występuje nadwaga lub otyłość należy ograniczyć kaloryczność posiłków, aby zapobiec zwiększaniu masy ciała (zastąpienie śmietany jogurtem, najlepiej odtłuszczonym 0%, mleko 3,2% na mleko 0,5% – 1,5%; tłustego sera twarogowego na chudy ser twarogowy; zmiana obróbki termicznej – zamiana smażenia na gotowanie, gotowanie na parze, pieczenie bez tłuszczu, itp.)
4 – 5 posiłków w ciągu dnia, przerwy między posiłkami nie powinny być dłuższe niż 3,5 godziny
ostatni posiłek powinien być zjedzony najpóźniej dwie godziny przed pójściem spać
– należy zwiększyć ilość produktów bogatych w witaminę D w diecie, czyli ryby, owoce morza, siemię lniane, orzechy włoskie
co najmniej dwa razy w tygodniu należy spożywać ryby (mintaj, dorsz, pstrąg, halibut, łosoś, flądra, itp.), najlepszym sposobem ich przyrządzenia jest pieczenie i gotowanie na parze
należy zwiększyć spożycie produktów bogatoresztkowych, czyli warzyw i produktów zbożowych bogatych w błonnik, czyli pełnoziarnistych, razowych, z dodatkiem różnego rodzaju ziaren i pestek (np. chleb razowy z pestkami słonecznika, makaron razowy, ryż brązowy, grube kasze /gryczana, jęczmienna, pęczak/)
należy ograniczyć ilość spożywanych cukrów prostych – przede wszystkim słodkich napojów i słodyczy, a także zwrócić uwagę na ilość owoców w diecie – nie powinna ona przekraczać 250 g dziennie (taka porcja to np.: brzoskwinia i 2 mandarynki, jabłko i 2 kiwi, grejpfrut i ? szklanki malin)
należy wyeliminować produkty fast food, chipsy i wyroby cukiernicze, gdyż mogą zawierać kwasy tłuszczowe typu trans, przyczyniające się do rozwoju miażdżycy
należy pamiętać o wypijaniu co najmniej 1,5 litra płynów dziennie (nie wliczając w to kawy i mocnej czarnej herbaty), najlepszym wyborem jest woda

Zalecenia żywieniowe w przewlekłym nieżycie żołądka

4 – 5 posiłków w ciągu dnia, przerwy między posiłkami nie powinny być dłuższe niż 3,5 godziny
posiłki należy spożywać w spokojnej atmosferze, bez pośpiechu, dokładnie przeżuwając każdy kęs pokarmu
ostatni posiłek powinien być zjedzony najpóźniej dwie godziny przed pójściem spać
warzywa i owoce należy spożywać w postaci soków, gotowanej lub rozdrobnionej
należy ograniczyć spożycie produktów tłustych (wieprzowina, baranina, tłuste mleko, sery żółte, potrawy smażone, zawiesiste sosy, zupy zaprawione zasmażką, buliony mięsne) oraz wzdymających (kapusta, strączkowe – fasola, groch, bób, soczewica, cebula, czosnek), a także unikać ostrych przypraw i alkoholu
dozwolone techniki kulinarne to gotowanie w wodzie lub na parze, bądź duszenie bez tłuszczu, czy pieczenie, tłuszcz należy dodawać do już gotowych potraw

Zalecenia żywieniowe w przewlekłym zapaleniu trzustki

należy jeść 5 – 6 razy dziennie i pamiętać, aby były to małe porcje; każdy kęs należy dokładnie przeżuć
posiłki należy spożywać w spokojnej atmosferze, bez pośpiechu, dokładnie przeżuwając każdy kęs pokarmu
konieczne jest ograniczenie spożycia tłuszczu w diecie; jego źródłem powinny być oleje roślinne (rzepakowy, słonecznikowy, oliwa z oliwek), produkty mleczne o niskiej zawartości tłuszczu, chude wędliny i mięsa
należy unikać produktów, które mogą powodować wzdęcia, należą do nich: kapusta, cebula, por, czosnek, nasiona roślin strączkowych (fasola, groch, soja), gruszki, śliwki, czereśnie
jeżeli występuje nietolerancja mleka, należy wybierać różne produkty mleczne o mniejszej zawartości laktozy, czyli kefiry, jogurty i maślanki naturalne oraz chude sery twarogowe
należy wybierać młode i świeże warzywa (marchew, dynia, pietruszka, ziemniaki, pomidory bez skórki, buraki, koper), a przed spożyciem ugotować lub upiec
należy wybierać dojrzałe, soczyste owoce, przed spożyciem obrać ze skórki (np.: banany, brzoskwinie, nektarynki, morele, jabłka, jagody)
w ciągu dnia należy wypijać co najmniej 8 szklanek płynu, najlepszym wyborem jest woda Uwaga! Należy unikać popijania w trakcie posiłku
należy wykluczyć mocne napary kawy i herbaty oraz alkohol (w tym piwo)
dieta powinna być łatwostrawna, aby przygotować posiłek, należy wybrać techniki kulinarne takie jak: gotowanie w wodzie i na parze, duszenie (bez wcześniejszego obsmażania na tłuszczu), pieczenie w folii, pergaminie (bez dodatku tłuszczu)

Zalecenia żywieniowe w stłuszczeniu wątroby

należy spożywać dziennie 5-6 posiłków o małej objętości, przerwy między posiłkami nie powinny być dłuższe niż 3 godziny
ostatni posiłek powinien być zjedzony najpóźniej dwie godziny przed pójściem spać
należy ograniczyć spożycie tłuszczów zwierzęcych (masło, smalec, słonina, tłuste mięso, tłuste wędliny), można je zastąpić w diecie tłuszczami roślinnymi (margaryna, różnego rodzaju oleje roślinne, oliwa)
należy ograniczyć słodzenie napojów (np. herbata, kawa) oraz spożycie słodyczy (czekolady, cukierki czekoladowe i owocowe, ciasta, ciasteczka, batoniki), a także kontrolować ilość spożywanych owoców, ich ilość nie powinna być większa niż 200 g w ciągu dnia (taka porcja to np.: brzoskwinia i mandarynka, jabłko i kiwi, grejpfrut)
należy wybierać produkty o mniejszej zawartości tłuszczu (chude części mięsa – kurczak bez skóry, chuda wołowina, cielęcina, chude mięso wieprzowe), widoczne kawałki tłuszczu należy odcinać; należy wykluczyć parówki, podroby, konserwy mięsne
należy unikać produktów wzdymających takich jak: groch, fasola, kapusta, cebula, brokuły, czereśnie, śliwki, gruszki
bezwzględny zakaz picia napojów alkoholowych
należy ograniczyć picie kawy i herbaty, zwłaszcza mocnych naparów

Zalecenia żywieniowe w zaburzeniach lipidowych

4 – 5 posiłków w ciągu dnia, przerwy między posiłkami nie powinny być dłuższe niż 3,5 godziny
ostatni posiłek powinien być zjedzony najpóźniej dwie godziny przed pójściem spać
należy włączyć do diety produkty, które zawierają błonnik rozpuszczalny, można go znaleźć w: produktach z owsa – płatki owsiane, otręby owsiane; produktach z jęczmienia – płatki jęczmienne, kasze; warzywach i owocach (m.in. w marchwi, burakach, jabłkach, pomarańczach); nasionach roślin strączkowych (soczewica, groch, fasola, ciecierzyca, soja)
należy wybierać produkty o mniejszej zawartości tłuszczu (chude wędliny, chude sery twarogowe), a także zmniejszyć jego spożycie poprzez: zastąpienie śmietany jogurtem naturalnym; odkrajanie widocznych kawałków tłuszczu z mięsa; zdejmowanie skórki z drobiu; rezygnację ze smażenia potraw
należy zastąpić tłuszcze zwierzęce (masło, smalec, słonina) tłuszczami roślinnymi (różnego rodzaju oleje, np. olej rzepakowy, słonecznikowy, z pestek winogron, oliwa)
co najmniej dwa razy w tygodniu należy spożywać ryby morskie(np. śledź, makrela, okoń, sardynki, łosoś, tuńczyk, pstrąg morski, sola, dorsz, halibut), najlepszym sposobem ich przyrządzenia jest pieczenie i gotowanie na parze
należy ograniczyć (a nawet wyeliminować) spożycie słodyczy (ciasta, ciasteczka, batoniki, cukierki, itp.) i słodkich napojów (napoje typu Cola, wody smakowe, soki i napoje)
należy pamiętać o wypijaniu co najmniej 1,5 litra płynów dziennie (nie wliczając w to kawy i mocnej czarnej herbaty), najlepszym wyborem jest woda

Zalecenia żywieniowe w zapaleniach wątroby

5 – 6 posiłków w ciągu dnia, przerwy między posiłkami nie powinny być dłuższe niż 3 godziny
ostatni posiłek powinien być zjedzony najpóźniej dwie godziny przed pójściem spać
spożywane posiłki powinny być małe objętościowo i podawane w temperaturze około 40? C (dania na ciepło)
należy zrezygnować ze wszystkich gatunków alkoholu (to znaczy: wódki, nalewki, likiery, wina, piwa)
przygotowywane potrawy powinny być łatwostrawne, dlatego smażenie należy zastąpić pieczeniem w folii, w rękawie, gotowaniem, gotowaniem na parze, duszeniem bez wcześniejszego obsmażania, grillowaniem bez dodatku tłuszczu
należy ograniczyć spożycie tłuszczów zwierzęcych (masło, smalec, słonina, tłuste mięso, tłuste wędliny), można je zastąpić w diecie tłuszczami roślinnymi (margaryna, różnego rodzaju oleje roślinne, oliwa)
należy wybierać produkty o mniejszej zawartości tłuszczu (chude części mięsa – kurczak bez skóry, chuda wołowina, cielęcina, chude mięso wieprzowe), widoczne kawałki tłuszczu należy odcinać; należy wykluczyć parówki, podroby, konserwy mięsne
należy unikać produktów wzdymających takich jak: groch, fasola, kapusta, cebula, brokuły, czereśnie, śliwki, gruszki
w diecie powinny znaleźć się mleko (1,5%) i produkty mleczne (jogurt naturalny, kefir, maślanka, chudy ser twarogowy)
należy ograniczyć słodzenie napojów (np. herbata, kawa) oraz spożycie słodyczy (czekolady, cukierki czekoladowe i owocowe, ciasta, ciasteczka, batoniki)
mocne napary kawy i herbaty powinny być wyeliminowane

Zalecenia żywieniowe w zaparciach

4 – 5 posiłków w ciągu dnia, przerwy między posiłkami nie powinny być dłuższe niż 3,5 godziny
ostatni posiłek powinien być zjedzony najpóźniej dwie godziny przed pójściem spać
należy zwiększyć spożycie produktów bogatoresztkowych (grube kasze, płatki owsiane, otręby, pieczywo pełnoziarniste, warzywa)
należy zwiększyć spożycie świeżych i suszonych owoców oraz świeżych warzyw
w ciągu dnia należy wypijać 1,5 l – 2 l wody, aby błonnik z powyższych produktów mógł spełniać swoją funkcję
należy spożywać świeżo fermentowane produkty mleczne (maślanki, kefiry, jogurty naturalne)
należy ograniczyć spożywanie tłuszczów zwierzęcych i tłustych potraw
należy ograniczyć spożywanie słodyczy

Zalecenia żywieniowe w zespole jelita nadwrażliwego

zaleca się spożywanie mniejszych objętościowo, ale częstych i regularnych posiłków (5-6 w ciągu dnia)
posiłki należy spożywać powoli, w spokoju
należy ograniczyć spożycie tłustych mięs i wędlin ( kiełbas i wędlin podrobowych, pasztetów, konserw mięsnych oraz wieprzowiny, tłustej wołowiny, gęsi, kaczek)
należy ograniczyć spożycie produktów wzdymających (kapusta, strączkowe – fasola, groch, bób, soczewica, cebula, czosnek), a także napojów gazowanych zawierających sorbitol i fruktozę, mocnej kawy i herbaty oraz napojów alkoholowych
w ciągu dnia należy wypijać co najmniej 1,5 – 2 litrów płynów, w tym niegazowanej wody, soków warzywnych i owocowych, herbatek ziołowych
wprowadzając do diety nowe produkty, warto robić to pojedynczo, obserwując, jak reaguje nasz organizm na poszczególne produkty
należy stosować odpowiednie techniki kulinarne: gotowanie w wodzie i na parze, pieczenie w folii, duszenie bez wcześniejszego obsmażania

Zalecenia żywieniowe w zwyrodnieniu plamki żółtej

4 – 5 posiłków w ciągu dnia, przerwy między posiłkami nie powinny być dłuższe niż 3,5 godziny
ostatni posiłek powinien być zjedzony najpóźniej dwie godziny przed pójściem spać
z dietą należy dostarczyć luteinę i zeaksantynę, które są naturalnymi barwnikami plamki żółtej; ich największe ilości można znaleźć w jarmużu, sałacie, brokułach, dyni, cukinii, kukurydzy, kapuście, żółtej i zielonej papryce, pomidorach a także marchwi, warto włączyć te warzywa do codziennej diety
równie ważna jest odpowiednia podaż witaminy C, E, a także cynku i selenu;
produkty bogate w:
- witaminę C: czarna porzeczka, papryka, brukselka, kalafior, szpinak, truskawki, kapusta czerwona, cytryny, pomarańcze, pomidory, kiwi, owoce dzikiej róży, aronia
- witaminę E: oleje roślinne, orzechy laskowe, migdały, nasiona słonecznika, margaryna miękka, ryby morskie
- cynk: wołowina, kasza gryczana, migdały, orzechy, pieczywo pełnoziarniste, płatki i otręby owsiane
- selen: łosoś, kasza gryczana, wieprzowina (schab), pieczywo i produkty pełnoziarniste, drożdże piekarnicze
co najmniej dwa razy w tygodniu należy spożywać ryby morskie(np. śledź, makrela, okoń, sardynki, łosoś, tuńczyk, pstrąg morski, sola, dorsz, halibut), najlepszym sposobem ich przyrządzenia jest pieczenie i gotowanie na parze
należy pamiętać o wypijaniu co najmniej 1,5 litra płynów dziennie (nie wliczając w to kawy i mocnej czarnej herbaty), najlepszym wyborem jest woda

Zasady zdrowego odżywiania się

4 – 5 posiłków w ciągu dnia, przerwy między posiłkami nie powinny być dłuższe niż 3,5 godziny
ostatni posiłek powinien być zjedzony najpóźniej dwie godziny przed pójściem spać
należy wybierać produkty pełnoziarniste: pieczywo, makarony
należy spożywać dużo warzyw pod różną postacią: surówki, sałatki, warzywa gotowane, jako dodatek do kanapek
co najmniej raz w tygodniu należy spożywać ryby (mintaj, dorsz, pstrąg, halibut, łosoś, flądra, itp.), najlepszym sposobem ich przyrządzenia jest pieczenie i gotowanie na parze
należy pamiętać o co najmniej dwóch szklankach mleka codziennie (1,5%), można je zastąpić jogurtem naturalnym, kefirem, maślanką, chudym serem twarogowym
należy pamiętać o wypijaniu co najmniej 1,5 litra płynów dziennie (nie wliczając w to kawy i mocnej czarnej herbaty), najlepszym wyborem jest woda